Nieuwe eisen aan Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E)

Per 1 juli zijn er nieuwe eisen gesteld aan de RI&E. Werkgevers zijn al verplicht tot het opstellen van een RI&E conform artikel 5 van de Arbowet. Er zijn nu een aantal criteria opgesteld voor het opstellen en toetsen van de RI&E. De ondernemingsraad heeft instemmingsrecht op de onderdelen van de RI&E en kan bij de implementatie van deze criteria een belangrijke rol spelen.

De Arbeidsinspectie zal ook meer gaan controleren op een juiste uitvoering en opstelling van de RI&E en het plan van aanpak dat hierop volgt.

De criteria zijn: volledigheid, actualiteit, actuele inzichten en betrouwbaarheid;

Volledigheid:

• Om een volledig beeld te krijgen van de situatie in een organisatie moeten naast het risico en de getroffen maatregel ook de onderliggende oorzaak van het risico worden beschreven. Dus niet alleen een checklist gebruiken maar ook dieper kijken naar de onderliggende oorzaken.
• Er wordt ook gekeken of er een daadwerkelijk arbobeleid is en of deze ook echt wordt geïmplementeerd. Voor de OR een belangrijk aspect om te benoemen in overleg met HR en/of de bestuurder.
• De inzichten van de bedrijfsarts en andere deskundigen (bijv. preventiemedewerker) zijn in het kader van arbeidsomstandigheden- en verzuimbeleid meegenomen in de RI&E. Er wordt dus ook actief gebruik gemaakt van gegevens uit de verzuimbegeleiding en het spreekuur van de bedrijfsarts om goed in beeld te krijgen of er arbeid gerelateerde oorzaken zijn van het verzuim.

Actualiteit:

Er moet een beeld worden geschetst met de RI&E van de actualiteit. Soms gebeurde het nog wel eens dat er een plan van aanpak kwam op de RI&E van bijvoorbeeld vijf jaar geleden. Dat mag natuurlijk niet en menig OR zou hier ook niet mee kunnen instemmen.

Actuele inzichten:

• Artikel 3.1 van de Arbowet geeft aan dat de werkgever in zijn zorg voor de gezondheid en veiligheid van werknemers uit moet gaan van professionele dienstverlening en de actuele stand en kennis van de wetenschap (art 5 lid 4 Arbowet).
• Er moet worden uitgegaan van de meest actuele wet- en regelgeving, normwaarden, verscherpte normen, verbeterde apparatuur en nieuwe inzichten.
• De in de branche opgestelde arbocatalogus is aantoonbaar gebruikt bij de uitvoering van de RI&E.

Betrouwbaarheid:

• Er moeten voldoende mensen zijn betrokken bij de uitvoering van de RI&E. Het gaat bij metingen natuurlijk vaak over de optelsom van de individuele (subjectieve) beleving. Denk aan klimaat of psychosociale arbeidsbelasting (psa) zoals werkdruk. Er werden nog wel eens te weinig medewerkers betrokken bij de inventarisatie. Evaluatie van blootstelling aan risico’s door werknemers moet worden vergeleken met relevante wettelijke en wetenschappelijke onderbouwde grenswaarden.
• De metingen worden gedaan met wetenschappelijk goedgekeurde meetinstrumenten en methoden.

Effectiviteit maatregelingen

Verder is het per 1 juli verplicht om naast de RI&E en het plan van aanpak ook de effecten van de getroffen maatregelingen te beoordelen. Dit kan bijvoorbeeld met een audit.

Kerndeskundigen

In de Arbowet worden vier kerndeskundigen onderscheiden: de bedrijfsarts, de veiligheidskundige, de arbeidshygiënist, de arbeids- en organisatiedeskundige.

Een van deze gecertificeerde kerndeskundige zal de RI&E moeten toetsen. Voorheen werden er minder eisen gesteld aan deze toetsing. Er gelden vanaf 1 juli hogere eisen aan de kerndeskundigen. Er zal dus altijd door een kerndeskundige moeten worden getoetst die aantoonbaar actief en gecertificeerd toetst en adviseert op het gebied van de RI&E.

Verder zal diegene de planning van de RI&E moeten waarborgen. Belangrijk om als OR op toe te zien.

Ook is de toetsing van de RI&E anders ingericht. Deze bestaat nu uit een scopetoets en een systeemtoets. Bij de systeemtoets wordt er beoordeeld op de vier bovenstaande criteria en kan door alle kerndeskundigen worden uitgevoerd. Een scopetoets is nodig als op een of meerdere onderdelen een verdiepend onderzoek nodig is. Deze zal niet door alle kerndeskundigen gedaan kunnen worden maar door een specifieke kerndeskundige met expertise op dat gebied.

Rol ondernemingsraad

De OR heeft instemmingsrecht op de inhoud en uitvoering van de RI&E en het plan van aanpak. Zet de veranderingen dus op de agenda en bespreek met de betrokkenen hoe de veranderingen geïmplementeerd gaan worden. Menig OR heeft een aparte commissie voor Arbo die overleg voert met de preventiemedewerker, Arboarts en HR. De veranderingen kunnen natuurlijk ook bij dit overleg op de agenda worden gezet.

Bron: overheid.nl