Wijziging wetsvoorstel: Modernisering regelingen verlof en arbeidstijden

Bij de Tweede Kamer is een wetsvoorstel aanhangig dat aanpassingen bevat van de Wet arbeid en zorg (WAZO) en van de Wet aanpassing arbeidsduur (WAA). De WAZO biedt verloffaciliteiten die het mogelijk maken arbeid te onderbreken bij tijdelijke situaties waarin andere taken en verplichtingen niet kunnen worden gecombineerd met het gebruikelijke arbeidspatroon. De WAA heeft als doel werknemers in staat te stellen om de omvang van het werk af te stemmen op de privésituatie.

Doel van het wetsvoorstel is om de gebruiksmogelijkheden van beide wetten te vergroten door belemmeringen die aan het gebruik daarvan in de weg staan weg te nemen, zodat de voorzieningen in beide wetten flexibeler kunnen worden gebruikt. 

In een tweede nota van wijziging heeft de regering de volgende wijzigingen in het wetsvoorstel aangebracht:

Partnerverlof (vaderverlof)
Het thans in artikel 4:3 WAZO geregelde recht op twee dagen betaald kraamverlof wordt uitgebreid met een onvoorwaardelijk recht op drie dagen aansluitend (onbetaald) ouderschapsverlof. Het opnemen van deze drie dagen ouderschapsverlof kan door de werkgever niet worden geweigerd (artikel 6:5 lid 4 WAZO nieuw).

Personenkring kortdurend en langdurend zorgverlof
Het kortdurend zorgverlof is recht op verlof voor de noodzakelijke verzorging  in verband met ziekte van (artikel 5:1 WAZO):•               
*    de echtgenoot, geregistreerde partner of persoon met wie de werknemer ongehuwd samenwoont;•               
*   een inwonend kind tot wie de werknemer als ouder in een familierechtelijke betrekking staat of een       
     inwonend kind van de echtgenoot, geregistreerde partner of persoon met wie de werknemer ongehuwd
     samenwoont;•               
*   een pleegkind;•              
*   een ouder.

Het verlof geldt gedurende twee maal de wekelijkse arbeidsduur per achtereenvolgende periode van 12 maanden (artikel 5:2 WAZO). Het kortdurende zorgverlof is verlof met behoud van 70% van loon, echter minimaal 100% wettelijk minimumloon en maximaal 70% van maximum dagloon (artikel 5:6 WAZO). Werkgevers zijn voor het verlenen van dit verlof voor de helft in het verleden gecompenseerd via een algemene lastenverlichting voor alle werkgevers.

Het langdurend zorgverlof is onbetaald verlof dat geldt als een persoon voor wie recht op kortdurend verlof bestaat levensbedreigend ziek is en verzorgd moet worden (artikel 5:9 WAZO). Het verlof geldt gedurende zes maal de wekelijkse arbeidsduur per achtereenvolgende periode van twaalf maanden die ingaat op de eerste dag waarop het verlof wordt genoten (artikel 5:10 lid 1 WAZO). 

Het wetsvoorstel voorzag er al in dat het verlofrecht  ook gaat gelden indien een werknemer zorgt voor huisgenoten, dat wil zeggen: personen die deel uitmaken van hun huishouding, maar geen ouder, kind of partner zijn (artikel 5:9 WAZO nieuw). Thans wordt voorgesteld om het recht op kortdurend en langdurend zorgverlof uit te breiden naar familieleden in de tweede graad (broer of zus) en naar "degene met wie de werknemer anderszins een sociale relatie heeft, voor zover de te verlenen verzorging rechtstreeks voortvloeit uit die relatie en redelijkerwijs door de werknemer moet worden verleend” (artikel 5:1 lid 2 WAZO nieuw), zoals een goede vriend(in) of een naaste buur. Vrijwilligerswerk zou buiten het verlofrecht vallen, omdat daarbij de vereiste persoonlijke band ontbreekt. De werkgever kan het verlof weigeren als de werknemer niet een uitleg geeft van de omstandigheden die de werknemer ertoe brengen om verlof te willen opnemen of als die uitleg ontoereikend is.

Werkingssfeer langdurend zorgverlof
Voor opname van langdurend zorgverlof is nu vereist dat sprake is van een levensbedreigende ziekte en van verzorgingsbehoefte van iemand die tot de personenkring behoort. De voorgestelde wijziging maakt het mogelijk ook langdurend zorgverlof op te nemen voor de noodzakelijke verzorging van iemand die tot de personenkring behoort en die ziek of hulpbehoevend is. In de toelichting worden als voorbeeld genoemd: iemand die slecht ter been is, iemand die dementerend is of iemand die zich na een operatie slechts beperkt mag belasten.

Tevens wordt nog een derde nota van wijziging aangekondigd, waarin het mogelijk wordt gemaakt in geval van het overlijden van de moeder bij de geboorte van een kind bevallingsverlof over te dragen aan de vader. 

Met dit wetsvoorstel wordt het combineren van werk en zorg gemakkelijker. Het voorstel lag al sinds 2011 bij de Kamer. Als ook de Eerste Kamer akkoord gaat, gaan de wijzigingen waarschijnlijk in per 2015.

Bron: van zijl advocaten